Deutsch-Sorbisches Volkstheater Bautzen – Němsko-Serbske ludowe dźiwadło Bautzen

Dźiwadło njeje woprawdźite žiwjenje, a runje tohodla je wažne, zo móžeš so zanurić do druhich žiwjenjow, cuzych stawizničkow, móžeš być z rjekom abo rjekowku, směš so złobić, bjez toho zo škodu načiniš, móžeš strachi přežiwjeć, njejsy pak sam wohroženy, móžeš dobyć, zrozumić, płakać, so smjeć …“ „Woprawdźite dyrdomdeje tča we hłowje!“, spěwa André Heller.

Šula a žiwjenje nazhonjenja dźěći přisporjatej, ale tež dźiwadło móže kročałka na tutym puću być. W dźiwadle móžemy wo wěcach rěčeć, kotrež su njedocpějomne, tu móžeš začuwać, štož njeje dowolene, a wuprajić, štož so hewak zataja …

Předmjet dźiwadło je hižo wot 1970ych lět jara wuspěšny koncept šulskeje wučby, kotryž w dźěćoch a młodostnych z překwapjacej dokładnosću kmanosće spěchuje, kiž čłowjek přiběrajcy trjeba, zo by mnohe wšelakore wužadanja našeje towaršnosće zmištrował.

Dźiwadło spěchuje: socialnu a emocionalnu inteligencu, kreatiwnosć, empatiju, myslenje, spontanitu, wuprudźenje, dowěru do so, kmanosć, z konfliktami wobchadźeć, so přesadźić, za cyłk myslić, fantaziju, kmanosć, poćahi natwarjeć

wobłuk cyłodnjowskeje šule/wukonowe kursy/kružki a projekty we wučbje

Dźiwadźelnicy a klankodźiwadźelnicy podadźa so do šule a nawjeduja dźiwadłowe inscenacije.

Šulskim dźiwadłowym skupinam poskićujemy tež w běhu hrajneje doby móžnosć, swoje inscenacije na jewišću w Dźiwadle na hrodźe resp. we wulkim domje NSLDź prezentować.

• přihot na wopyt předstajenja
• rozmołwy z dramaturgami, zawod do hry
• material wo inscenaciji (informacije wo hrě, katalog temow/prašenjow za šulsku wučbu, daty, fakty, kontakty)
• wobdźělenje na probje
• informaciske zarjadowanja za wučerjow
• wuhódnoćenje, rozmołwy po předstajenju abo w šuli (z teamom režije, dźiwadźelnikami, ekspertami za wěstu temu)

• pohlad za kulisy
• wodźenja po dźěłarnjach/techniskim wobłuku atd.

Poskitk šulskich koncertow wokrjesa Budyšina nastawa w kooperaciji z Dźěłowym kruhom šulske koncerty. Nimo dźiwadła poskićuja zarjadowanja tež hudźbne institucije, koncertne agentury a wokrjesna hudźbna šula. Prošu informujće so wo aktualnych zarjadowanjach w katalogu.

Prjedy hač změje inscenacija pola nas premjeru, přeprosymy Was na probu, w kotrejž wo hišće nic cyle hotowym kruchu z Wami rěčimy, so za Wašim měnjenjom a Wašimi nazhonjenjemi prašamy a Wam dohlad do našeho dźěła poskićimy. Na tute wašnje móžeće zwěsćić, hač so kruch za Wašich šulerjow hodźi.

Po dojednanju z nami móžeće cyłe dopołdnjo z Wašimi šulerjemi pola nas přežiwić. Móžeće sej ze slědowacych dypkow program zestajeć: zawod do hry/předstajenje/rozmołwa ze šulerjemi a z klankodźiwadźelnikami wo inscenaciji/pohlad za kulisy a do fundusa/wodźenja po dźiwadle/wopyt dźěłarnje klankodźiwadła

1. přeprošenje/wobhladanje proby
   Prjedy hač dožiwi inscenacija pola nas swoju premjeru, přeprosymy Was na probu, w kotrejž wo hišće nic cyle hotowym kruchu z Wami rěčimy, so za Wašim měnjenjom a Wašimi nazhonjenjemi prašamy a Wam dohlad do našeho dźěła poskićimy. Na tute wašnje móžeće zwěsćić, hač so kruch za Wašich šulerjow hodźi.

2. seminary za wučerjow
   Poskićujemy Wam dźěłarničku, w kotrejž z Wami praktisce na zakładach dźiwadźelenja dźěłamy abo Wam nawod za to podamy, kak móžeće ze swojimi šulerjemi kruch abo sceny inscenować.

3. projektny dźeń/pućowanski dźeń
   Po dorěčenju z nami móžeće cyłe dopołdnjo z Wašimi šulerjemi pola nas přežiwić. Móžeće sej ze slědowacych dypkow program zestajeć: zawod do hry/předstajenje/rozmołwa ze šulerjemi a z klankodźiwadźelnikami wo inscenaciji/pohlad za kulisy a do fundusa/wodźenja po dźiwadle/wopyt dźěłarnje klankodźiwadła.

4. předstajenje krucha a rozmołwa
   Někotre z našich dźiwadłowych hrow su tematisce tak zapołožene, zo je přihot ze stron wučerja resp. rozmołwa po hrě z dźiwadłownikami trěbna resp. zo móža so za wudospołnjenje wučby wužić:

   • Peter und der Wolf
     Ruski komponist Sergej Prokofjew spisa tutu hudźbnu bajku, zo by dźěći na hrajkace wašnje z instrumentami sinfoniskeho orchestra zeznajomnił. Kóžde zwěrjo ma swoju melodiju a swój instrument.
     inscenacija hodźi so za předmjet hudźbu wot 1. lětnika

   • Der Hundertwisser
     Stawizna molerja Hundertwassera je stawizna njekonformneho wuměłca, kotryž je wjele wo žiwjenju a wašnju žiwjenja ludźi rozmyslował a swoje žadanja z wrótnymi akcijemi a rewolucionarnym duchom přesadźić chcył. Jeho ideale su poprawom cyle jednore a so w inscenaciji na pozbudźace a jednore wašnje dźěćom rozkładuja. Z wobrazow w hrě nastanje na kóncu pisany Hundertwasserowy dom.
     inscenacija so hodźi za wuměłske kubłanje wot 3. do 10. lětnika

   • Orest aus Stein
     ... skića wosebite dźiwadłowe dožiwjenje: Šulska rjadownja zeznaje w chódbje před Rietschelowymi swislemi stawiznu Oresta a móže z nami při tym wo prawdźe a njeprawdźe, móžnosćach a hranicach rozmyslować.
     inscenacija so hodźi za předmjety etiku/stawizny/wuměłske kubłanje wot 5. do 10. lětnika

   • Schwanensee
     Tuta inscenacija, w kotrejž stejitej hudźba Pjotra Čajkowskeho a hip-hop-hudźba runoprawnje porno sebi, złožuje so na sławny balet ruskeho komponista Pjotra Iljiča Čajkowskeho. Jednanje přewodźeja znate motiwy tuteje hudźby, tola wone je zapołoženje do moderneje podawizny, z kotrejž móža so šulerjo identifikować. Wobdźěłana maćizna ma šulerjam klasisku hudźbu lochšo spřistupnić.
     inscenacija so hodźi za předmjet hudźbu

   • FAUST. Žiwjenje legendy dźěl 1 a dźěl 2
     po Johannje Wolfgangu von Goethe
     Bóh a Mefisto so wubědźujetaj: Bóh je přeswědčeny wo dobrym w čłowjeku, Mefisto měni, zo je kóždy čłowjek, kotrehož zawjedźe, tež k špatnemu kmany. Hrajna figura rěka Faust. A stawizna jeho žiwjenja hač do smjerće so tu powěda. Boha, jandźelow, Mefista a jeho djabołow předstajeja w inscenaciji jednanje komentowacy hrajerjo, a wšitcy wodźa wulke klanki, kiž su figury ze stawizny wo Fausće. Tuta wotměnjawa zakładna ideja šulerjam plastisce zmóžnja, žiwjensku stawiznu a problematiku Goethoweje dramy „Faust“ zrozumić. Předstajatej so wobej dźělej „Fausta“; inscenacija traje něhdźe dwě hodźinje. Wersija złožuje so na citaty z Goethoweje twórby a na dramatisku strukturu tuteje předłohi. Zdobom pak jako kolaža z wuprajenjow w dźensnišej rěči jednanje zjima a zjednorja
     inscenacija so hodźi za předmjety němčinu/etiku wot 10. lětnika

   • Herr Biedermann und die Brandstifter
     Naše nazhonjenja pokazuja, zo horco aktualny kruch Maxa Frischa šulerjow jara narěči a stajnje tež diskusije wo swětowej politice wuwabja. Šwicarskeho awtora Maxa Frischa zaběraše čas žiwjenja prašenje, čehodla ludźo wěcy činja, kotrež móža čłowjestwo prjedy abo pozdźišo zničić. Samo w priwatnej sferje tworimy rozsudy, kotrež poprawom nochcemy, Zańdźelimy woči a nimamy zmužitosć, wótře NĚ rjec. Frischowy kruch je natwarjeny kaž model, je parabola, kotraž so za wšelake situacije wšelako interpretować hodźi. Cyły ansambl hraje ze skurilnymi hoberskimi klankami.
     inscenacija so hodźi za předmjety němčinu/etiku wot 10. lětnika